طبقه بندی موضوعی دیوارنگاره های روایی امامزاده یزدلان کاشان متعلق به دوره قاجار

؛ بقعه شاهزاده زین الدین معروف به امامزاده یزدلان در رو ستایی به همین نام در شش کیلومتری شهرابوزیدآباد وحدود سی کیلومتری جنوب شرق کاشان قراردارد. بنای این امامزاده دارای دو ایوان به نام های ایوان بادرود و ایوان قبلهاست که سطح دیوارهای آن ها و همچنین دیوارهای زیر گنید مزین به نقا شی های مذهبی هستند. این نقا شی ها ازنظر سبکی متعلق به دوره قاجار بوده و البته مرمت های غیر اصولی صورت گرفته در سال یک هزار و سیصد و هفتاد ونه شمسی به اصالت آن ها آسیب جدی وارد کرده است. مقاله پیش رو با هدف گونه شناسی، مستند سازی و جاینمایی دیوارنگاره های این امامزاده و به ویژه دیوارنگاره های روایی آن سازمان یافته است. سوالات اصلی این تحقیقعبارتند از: دیوارنگاره های امامزاده یزدلان به چند دسته تقسیم می شوند دیوارنگاره های روایی آن کدامند و به چهموضوعات یا داستان هایی اشاره دارند پژوهش به روش تحلیلی/ وصیفی تدوین شده است و در نوع خود اولینپژوهشی است که به صورت متمرکز در مورد آرایه های این امامزاده صورت گرفته است. با توجه به مسئله محور بودنتحقیق، بر فرضیه خاصی تکیه ندارد و نتایج حاصل از آن نشان می دهد که دیوارنگاره های این امامزاده به پنج دستهنقوش انسانی، نقوش حیوانی (حیوانات ترکیبی مانند براق یا دارای ما به ازا خارجی)، نقوش منظره پرداز، ترکیبات گیاهو حیوان (مانند سرو مرغدار) و نقوش انتزاع شده (مانند اسلیمی و ختایی) تقسیم می شوند. نقوش انسانی این امامزادههمگی در بطن یک روایت به صویر کشیده شده اند و بر همین اساس دیوارنگاره های روایی آن را می توان به چهاردسته مجزا تقسیم کرد: روایت های عاشورایی از جمله (روایت حضرت عباس (ع) سقای کربلا، روایت امام حسین وشهادت علی اکبر(ع)، و غیره)، روایات مربوط به پیامبر (ص) مانند: معراج حضرت رسول (ص) و روایت پیامبر(ص)وحسنین)، روایات مربوط به حضرت علی (ع) و روایت مربوط به حضرت رضا (ع) (ضامن آهو) می باشند.

کلیدواژه ها:

گونه شناسی ، دیوارنگاره ، امامزاده یزدلان کاشان ، قاجار