مقایسه تفریقی اثر بیهوش کنندگی دو داروی کتامین و تیوپنتال سدیم در نوعی ماهی سردآبی پرورشی (قزل آلای رنگین کمان – Oncorhynchus mykiss

امروزه، بیهوشی نه تنها در پزشکی بلکه در دامپزشکی و شیلات نقش مهمی جهت درمان و تحقیقات دارد. بعلاوه، تحقیقات برای یافتن داروهای جدید، موثرتر، ارزانتر و با کیفیت تر ادامه دارد. کتامین و تیوپنتال سدیم از جمله داروهای مورد استفاده در طب هستند که در دامپزشکی هم مصرف می شوند. اما، تحقیقات چندانی بر روی اثر آنها بر ماهیان انجام نشده بود. این دارو ها بصورت تزریقی بکار می روند و تاثیر آن بر ماهی قزل آلا و آنهم بصورت محلول در آب مشخص نبود. از طرفی با بررسی مقالات اطلاعات مفیدی در خصوص اثر آنها بر ماهی پیدا نگردید. بنابراین، در این تحقیق تصمیم گرفته شد تا اثرات بیهوش کنندگی آنها بر ماهی قزل آلای رنگین کمان مقایسه شوند. جالب، آنکه این دو دارو بصورت محلول در آب و بکمک گردش آبششی سبب بیهوش شدن ماهی می شوند. آزمایش نشان داد که تیوپنتال سدیم با رقت 100 و ppm 200 بترتیب ظرف 5-4 و 4-2 دقیقه سبب بیهوشی ماهیان 24 تا 36 گرمی میشود و اثر بیهوشی آن بترتیب 9-5 و 10-6 دقیقه باقی می ماند. در مقایسه، کتامین با رقت 100 تا ppm 200بترتیب ظرف 3-2 و 2/5-2 دقیقه سبب بیهوشی ماهیان 24 تا 36 گرمی می شود و اثر بیهوشی آن بترتیب 15-5 و 16-6/5 دیقه باقی می ماند. ضمنا0، با مقایسه داده ها چنین می توان استدلال کرد که اثر بیهوش کنندگی کتامین بر روی ماهی قزل آلای رنگین کمان کمی بیشتر از تیوپنتال سدیم است. لازم بتوضیح است که باز گشت ماهیان به هوشیاری نیز بدون تلفات و رضایت بخش بود.

کلیدواژه ها:

کتامین ، تیوپنتال سدیم ، قزل آلای رنگین کمان ، بیهوشی ، ماهی.