کاربرد فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در ارائه سناریوهای مختلف حفاظت آب و خاک در حوزه آبخیز طالقان
محل انتشار: پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، دوره: 4، شماره: 8
سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 173
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWMR-4-8_001
تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1400
چکیده مقاله:
در مدیریت حوزههای آبخیز پس از طراحی مراحل مختلف برنامهریزی، انتخاب بهترین طرح برای مدیریت حوزههای آبخیز از اهمیت زیادی برخوردار است. در چنین شرایطی با تصمیمگیریهایی مواجه خواهیم بود که تحت تاثیر معیارهای متعددی هستند. فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ( AHP )، یکی از جامعترین سیستمهای طراحی شده برای تصمیمگیری با معیارهای چندگانه است. بر اساس تکنیک AHP در حوزه آبخیز مورد مطالعه برای حل مشکل یا مشکلات موجود ابتدا تعدادی گزینه شامل: ۱- طرح A - شامل عملیات مکانیکی (گابیون، چکدم، احداث سد خاکی و ...) ۲- طرح B شامل عملیات بیولوژیکی (نهالکاری و بوتهکاری و ...) و ۳- طرح C - عملیات عمرانی و خدماتی (تامین سوخت روستاها، احداث جاده روستایی و ...) انتخاب گردید. سپس برای انتخاب بهترین طرح چهار معیار شامل هزینه، حفاظت خاک، کاهش سیلاب و کیفیت آب در نظر گرفته شد. سپس بر اساس نظرات اساتید دانشگاهی و کارشناسان اقدام به ارزیابی گزینهها از طریق ماتریس مقایسه زوجی با استفاده از نرمافزار Expert choice گردید. نتایج نشان داد که برای معیار هزینه بهترین گزینه عملیات بیولوژیکی با وزن نسبی ۷/۷۱% و نرخ ناسازگاری ۰۹/۰، برای معیار حفاظت خاک بهترین گزینه عملیات مکانیکی با وزن نسبی ۹/۵۵% و نرخ ناسازگاری ۰۸/۰، برای معیار کاهش سیلاب بهترین گزینه عملیات بیولوژیکی با وزن نسبی ۲/۵۸% و نرخ ناسازگاری ۰۳/۰، برای معیار کیفیت آب بهترین گزینه عملیات بیولوژیکی با وزن نسبی ۲/۵۹% و نرخ ناسازگاری ۰۱/۰ است. بعد از محاسبه وزن هر یک از طرح ها نسبت به کلیه معیارها، سهم هریک ازمعیارها درتعیین بهترین طرح مشخص گردید که مهمترین معیار، هزینه با وزن نسبی ۳/۶۰% و بهترین طرح، عملیات بیولوژیکی با وزن نسبی ۲/۶۰% میباشد.
کلیدواژه ها: