بررسی فقهی حکم رانت خواری با استناد به قاعده لاضرر

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 286

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQH-53-2_005

تاریخ نمایه سازی: 26 مهر 1400

چکیده مقاله:

مقاله حاضر به روش تحلیلی توصیفی و با استناد به قاعده لاضرر، حکم تکلیفی و وضعی رانت خواری را دنبال می کند. قاعده لاضرر از قواعد مسلم فقهی، دلیل اثبات حرمت رانت خواری در مواردی است که منجر به تضییع حقوق دیگران شود. ضمن اینکه باتوجه به جریان قاعده لاضرر در عدمیات و همچنین تنقیح مناط و اتکا به بنای عقلا در استدلال به قاعده لاضرر، شخص رانت خوار ملزم به جبران خسارت بوده و به سبب محروم کردن دیگران از حق خود، ضامن ضررهایی است که متوجه آنان کرده است. البته در برخی مصادیق رانت سیاسی و اطلاعاتی که تضییع حقی صورت نگیرد، نمی توان با استناد به این قاعده قائل به حرمت رانت خواری شد.

کلیدواژه ها:

رانت ، رانت خواری ، قاعده لاضرر ، حکم تکلیفی رانت خواری ، حکم وضعی رانت خواری

نویسندگان

محمدعلی شیخ الاسلامی

دانش آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

سید محمد تقی قبولی درافشان (نویسنده مسئول)

دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

محمد تقی فخلعی

استاد دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسحاقی، حسین، «نگاهی به پدیده رانت و رانت جویی در ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین، رسائل فقهیه، قم : کنگره جهانی ...
  • ایروانی، محمدباقر، دروس تمهیدیه فی تفسیر آیات الاحکام، قم: دارالفقه، ...
  • بجنوردی، حسن ، القواعدالفقهیه، قم: نشرالهادی، ۱۴۱۹ق ...
  • بروجردی، حسین، قاعده لاضرر و الاجتهاد و التقلید (الحاشیه علی ...
  • بهجت، محمدتقی، استفتائات، قم: دفترآیت الله بهجت، ۱۴۲۸ق ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، بیروت: دارالعلم الملایین، ۱۴۱۰ق ...
  • حسین خان، مشتاق، رانت ها، رانت جویی و توسعه اقتصادی، ...
  • حسینی حائری، کاظم، القضاء فی الفقه الاسلامی، قم: مجمع اندیشه ...
  • ح‍س‍ی‍ن‍ی م‍راغ‍ی ، ع‍ب‍دال‍ف‍ت‍اح ب‍ن ع‍ل‍ی ، العناوینالفقهیه، قم ...
  • حکیم، محسن، قاعده الضرر و الضرار (حقائق الاصول)، قم: کتابفروشی ...
  • خالصی، محمدباقر، رفع الغرر عن قاعده لاضرر، قم : اسلامی، ...
  • خضری، محمد؛ رنانی، محسن، «رانت‎جویی و هزینه های اجتماعی آن»، ...
  • خمینی، روح الله، القواعد الفقهیه و الاجتهاد و التقلید (الرسائل)، ...
  • خویی، ابوالقاسم، دراسات فی علم الاصول، به تقریر سیدعلی هاشمی ...
  • درازن، آلن، اقتصاد سیاسی، اقتصاد کلان، ترجمه جعفر خیرخواهان، تهران: ...
  • درویشی، فرهاد، «انقلاب اسلامی و رانت سیاسی»، علوم اجتماعی، ش۴۲، ...
  • روحانی، محمدصادق، القواعد الفقهیه (منتقی الاصول)، قم: چاپخانه امیر، ۱۴۱۳ق ...
  • سبحان اللهی، محمدعلی، «رانت و بهره وری»، مدیریت دولتی، ش۱، ...
  • سبحانی تبریزی، قاعدتانفقهیتان، قم: چاپخانه خیام، ۱۴۰۸ق ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر، الرسائل الاربع، قم: موسسه امام صادق، ۱۴۱۵ق ...
  • سبزواری، عبدالاعلی، تهذیبالاصول، بیروت، الدارالاسلامیه، ۱۴۰۶ق ...
  • سردارآبادی، خلیل، «قدرت و رانت جویی سیاسی»، گزارش، ش۱۶۷، شهریور ...
  • سیستانی، علی، قاعده لاضرر و لاضرار، قم: دفتر آیت الله ...
  • سیستانی، علی، منهاج الصالحین، بی جا: بی نا، بی تا ...
  • شریعت اصفهانی، فتح الله بن ...
  • شریعت مدار طهرانی، «قاعده لاضرر و اثرها فی العدمیات»، مطالعات ...
  • صدر، محمدباقر، قاعده لاضرر و لاضرار، بی جا: بی نا، ...
  • طاهری، حبیب الله، حقوق مدنی، قم: اسلامی، ۱۴۱۸ق ...
  • طباطبایی یزدی، محمدکاظم ، ملحقات عروه، قم : داوری، بی ...
  • طباطبایی یزدی، محمدکاظم، حاشیه المکاسب، قم: اسماعیلیان، ۱۴۲۱ق ...
  • طباطبایی، علی بن محمد، ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل، ...
  • عراقی، ضیاء الدین، قاعده لاضرر، قم : دفتر تبلیغات اسلامی، ...
  • عراقی، ضیاء الدین، مقالات الاصول، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۴۱۴ق ...
  • فاضل لنکرانی، محمد، احکام پزشکان و بیماران، بی جا: بی ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد، کتابالعین، قم : هجرت، ۱۴۱۰ق ...
  • فرهنگ، منوچهر، فرهنگعلوماقتصادی، چاپ یازدهم، تهران: ذهن آویز، ۱۳۸۸ ...
  • کاظمی، مهین دخت، «رانت (بانگاهیبهاینمعضلدرایران)»، تازه های اقتصاد، ش۱۰۳، خرداد۱۳۸۳، ...
  • محقق داماد، سید مصطفی، قواعد فقه، تهران: علوم اسلامی، ۱۴۰۶ق ...
  • مرتضی زبیدی، محمدبن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: ...
  • مرداوی، علی بن سلیمان، التحبیر، ریاض: چاپخانه رشد، ۱۴۲۱ق ...
  • مرعشی شوشتری، محمدحسن، دیدگاه های نو در حقوق، تهران: میزان، ...
  • مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، القواعدالفقهیه، قم: مدرسه امیر المومنین، ۱۴۱۱ق ...
  • منتظری، حسینعلی، رسالهاستفتائات، قم: بی نا، بی تا ...
  • نائینی، محمدحسین، منیهالطالبفیحاشیهالمکاسب، تهران: محمدیه، ۱۳۷۳ق ...
  • نراقی، احمد بن محمدمهدی، مشارق الاحکام، قم: کنگره نراقیین ملامهدی ...
  • نراقی، احمد بن محمدمهدی، عوائد الایام فی بیان قواعد الاحکام؛ ...
  • نراقی، احمد بن محمدمهدی، مستند الشیعه، قم: موسسه آل البیت ...
  • هاشمی شاهرودی، محمود ، مجله فقه اهل بیت، قم، موسسه ...
  • هاشمی شاهرودی، محمود ، موسوعه الفقه الاسلامی المقارن، قم: ...
  • همدمی خطبه سرا، ابوالفضل، فساد مالی (علل، زمینه ها و ...
  • یوسفی نژاد، علی، «رانت خواهی و فساد مالی در اقتصاد ...
  • Pearce David w, (۱۹۸۹), Macmillan Dictionary of Modern Economic, Third ...
  • نمایش کامل مراجع