بررسی عوامل کالبدی موثر در معماری داخلی کلینیک های دندان پزشکی با رویکرد کاهش استرس

با پیشرفت جوامع و افزایش بیماری­های گوناگون، توجه به مسائل روحی و روانی از اهمیت ویژه­ای برخوردار شده­است. محیط­های درمانی از فضاهایی هستند که حس اضطراب و استرس در آن­ها به وفور دیده می­شود. قرار گرفتن در محیطی ناآشنا، عدم اطلاع از فرآیند درمان، درد، تزریقات، بوهای نامطبوع و مواردی دیگر می­تواند حس ناخوشایندی را در بیماران ایجاد کند. امروزه توجه به کالبد محیط درمانی و ایجاد محیطی شفابخش برای بیماران در اولویت طراحان است. هدف از این پژوهش بررسی مولفه­های اثرگذار بر کاهش استرس در کلینیک­های دندان­پزشکی و ارائه راهکارهایی خاص جهت طراحی داخلی کلینیک­های دندان­پزشکی است که سبب ایجاد محیطی مطبوع در فرایند درمان می­گردد. در این پژوهش، ابتدا دیدگاه نظریه­پردازان مرتبط مورد بررسی قرار گرفته و از جمع­بندی مطالعات کتابخانه­ای و اسنادی، مدل مفهومی پژوهش استخراج گردیده است. سپس با استفاده از پرسشنامه، نظر متخصصین و خبرگان در رابطه با مولفه­های کالبدی موثر برکاهش استرس، سنجیده شد و با استفاده از نرم افزار آماریSPSS سطح ارزش مولفه­ها محاسبه و مولفه­ها رتبه­بندی شدند. در انتها، مدل مفهومی در دو نمونه موردی (دندان­پزشکی کلینیک ظفر و کلینیک وحدتی­فر) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و نتایج به دست آمده به صورت جداول و دیاگرام­ها ارائه شده است. با توجه به نتایج به دست آمده، مولفه­های کالبدی محیط مانند: رنگ، هندسه در فرم و پلان، نور طبیعی و مصنوعی، صدا و موسیقی، تهویه و هوای آزاد، عناصر طبیعی و فضای سبز، بو و رایحه مطلوب، دید و منظر مطلوب، تناسبات و مقیاس می­توانند با تاثیر مثبت بر سلامت بیماران به کاهش استرس آن­ها کمک نموده و حتی منجر به تسریع روند بهبودی گردد و نهایتا می­تواند آثار مطلوب آن به صورت آرامش بیماران در کلینیک­های دندان­پزشکی مشاهده شود.

کلیدواژه ها:

کلینیک دندان پزشکی ، معماری داخلی ، فضای درمانی ، اضطراب ، سلامت