تحلیلی بر جایگاه مشارکت مردمی در فرآیند بهسازی بافت فرسوده (با نگاهی بر قانون حمایت از احیاء، بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری)

امروزه بافت های فرسوده به یکی از چالش های بزرگ پیش روی مدیران شهری تبدیل شده که علاوه بر پیچیدگی های ذاتی خود، به سبب تداخل گسترده با زندگی روزمره ساکنان این نواحی، در صورت عدم برقراری ارتباط صحیح در راستای مشارکت با آنها مقاومت های مردمی را در برابر اجرای طرح به دنبال دارد. رویکرد مشارکت مردمی در برنامه ریزی شهری اگر چه موضوعی جدید در ادبیات شهرسازی محسوب نمی شود، اما سابقه تاریخی و به همان میزان تجارب موفق به کارگیری آن در طرح های توسعه شهری ایران محدود می باشد. یکی از مهمترین علل این امر، نبود ساختارهای حقوقی و قانونی موکد برنامه ریزی مشارکتی محسوب می شود. یکی از موخرترین قوانین مرتبط با موضوع بافت های فرسوده، قانون احیاء، بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری مصوب دی ماه 1389 می باشد. پژوهش حاضر با اتخاذ روش توصیفی- استنتاجی، با بهره گیری از اطلاعات کتابخانه ای، اسنادی و تجارب جهانی مرتبط تلاش کرده است. نخست جایگاه مشارکت مردمی در فرآیند بهسازی بافت فرسوده را از دیدگاه نظری مورد ارزیابی قرار داده و دوم، بر مبنای نتایج حاصل از این ارزیابی، قانون احیاء، بهسازی نوسازی را مورد بازبینی قرار دهد. بر ایناساس می توان این پژوهش را نوعی پژوهش بنیادی دانست. دستاوردهای این مطالعه ضمن تأکید بر لزوم به کارگیری مشارکت مردمی در طرح های ساماندهی بافت فرسوده می باشد، اما هم از نظر توجهات موردی به این موضوع و هم به جهت پیشرو بودن در قوانین مشارکتی بهسازی بافت فرسوده می توان تلاشی مفید در مسیر تحقق پذیری طرح های احیا، بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری محسوب شود.

کلیدواژه ها:

مشارکت مردمی ، بهسازی ، بافت فرسوده ، قوانین ، نوسازی