تأمّلی بر دفتر پنجم «شرحِ جامعِ مثنوی معنوی»

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 467

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IHCS-20-4_012

تاریخ نمایه سازی: 8 آذر 1399

چکیده مقاله:

این مقاله به بررسی دفتر پنجمِ «شرح جامع مثنوی معنوی» اختصاص دارد. طبیعتاً نقد و بررسی تمام 4238 بیت این دفتر، بیش از ظرفیت یک مقاله است. از این‌رو در این پژوهش با دسته‌‌‌بندی دلایل اصلی دریافت‌‌‌های موجود در این اثر و آوردن یک یا چند نمونۀ مرتبط با آن، تلاش می‌کنیم تا تصویری مختصر از کاستی‌‌‌های این شرح به تصویر بکشیم. نویسنده در این بررسی، به دو عامل مهم یعنی در نظر گرفتن «بافت موقعیتی ابیات» و «استفاده از نشانه‌‌‌های درون متنی خودِ مثنوی» تکیه کرده‌است. از رهرو همین نقد و بررسی دریافتیم که علی‌‌‌رغم تلاش بسیار زیاد جامعِ محترم، این اثر دارای کاستی‌‌‌های چشمگیری چون: «ارتباط نداشتن معنای بیت با محور عمودیِ ابیات»، «رد کردن توضیحات صحیحِ دیگر شارحین»، «بی‌‌‌ربط بودن توضیحات داخل قلاب با منظور اصلی بیت»، «بی‌‌‌توجهی به ارتباط و نخ نازک میان دو مصراع»، «خوانش نادرست بیت» و... است و وجود همین موارد باعث شده تا معنای ارائه شدۀ برخی از ابیات، با معانی احتمالی دیگر در مثنوی معنوی همخوان نباشد و همچنان جای خالی شرح مناسبی از مثنوی احساس شود.

نویسندگان

علی سلیمانی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه قم

محمد رضا موحدی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقاحسینی، حسین و ذاکری‌کیش، امید.(1392). «بررسی و نقد شروح مثنوی ...
  • احمدی‌دارانی، علی‌اکبر و رشیدی‌آشجردی، مرتضی.(1389). «مقایسه و تطبیق چهار شرح ...
  • انزابی‌نژاد، رضا.(1384). «جلال مولوی و کمال فروزانفر در نگاهی به ...
  • شرح صوری در حل مشکلات مثنوی [مقاله ژورنالی]
  • بلخی، جلال‌‌‌الدین محمّد.(1396). مثنوی معنوی. به تصحیح محمّدعلی موحد. جلد ...
  • ــــــــــــــــــــــــــــــ .(1393). مثنوی معنوی. به تصحیح رینولد. ا. نیکلسون؛ تصحیح ...
  • ــــــــــــــــــــــــــــــ .(1375). مثنوی (دفتر پنجم). مقدمه و تحلیل و تصحیح ...
  • پورنامداریان، تقی.(1384). در سایۀ آفتاب: شعر فارسی و ساخت‌‌‌شکنی در ...
  • دهخدا، علی‌اکبر. (1377). لغت‌نامه. چاپ دوم. تهران: دانشگاه تهران. ...
  • رئیسی، احسان.(1396). «آسیب‌شناسی شروح مثنوی از حیث بی‌توجهی به سنّت ...
  • رضایی، احمد و صدرهاشمی، لیلی.(1391). «نقد و تحلیل شروح مثنوی ...
  • زرین‌کوب، عبدالحسین.(1378). سرّ نی، نقد و شرح تحلیلی و تطبیقی ...
  • زمانی، کریم. (1379). شرح جامع مثنوی معنوی. دفتر پنجم. چاپ ...
  • سلیمان‌منصوری، هستی و دیگران. (1393). «مقایسه اختلافات شرح مثنوی نیکلسون ...
  • شجری، رضا.(1386). معرفی و نقد و تحلیل شروح مثنوی. چاپ ...
  • شمیسا، سیروس.(1386). معانی. چاپ اول. تهران: میترا. ...
  • شهیدی، سیدجعفر.(1379). شرح مثنوی، دفتر پنجم. چاپ اول. تهران: انتشارات ...
  • همایی، جلال‌الدین.(1376). مولوی نامه، مولوی چه می‌گوید؟.جلد1. چاپ نهم. تهران: ...
  • نمایش کامل مراجع