توانمندی داستان‌ها در تحول شناختی کودکان گروه سنی «ب» و «ج» برپایه نظریه رفتاردرمانیِ عقلانی‌هیجانی (REBT)

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 274

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LIRJ-7-2_011

تاریخ نمایه سازی: 25 اسفند 1399

چکیده مقاله:

مقدمه: ریشه بسیاری از مشکل‌های روحی، هیجانی و رفتاری بزرگسالان در دوران کودکی است. نظریه رفتار درمانی عقلانی‌هیجانی (REBT) و داستان‌هایی که عناصر این نظریه را داشته باشند، می‌توانند با شیوه کتاب‌درمانی به پیشگیری یا کاهش این مشکل‌ها در کودکان یا تحول شناختی آنها کمک کنند. هدف این پژوهش شناسایی میزان هم‌خوانی داستان‌‎های گروه‌های سنی «ب» و «ج» و منتشرشده توسط ناشران برجسته (یعنی افق، کانون، نظر، پیدایش و قدیانی) در بخش کودک با عناصر نظریه رفتاردرمانیِ عقلانی‌هیجانی است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است که با روش پیمایشی و فن تحلیل محتوای کیفی انجام شد. برای گردآوری اطلاعات از سیاهه اطلاعات کتاب‌شناختی داستان‌ها و سیاهه وارسی عناصر و ابعاد و ویژگی‌های نظریه REBT استفاده شد. از 141 داستان به‌دست‌آمده، 80 داستان که حداقل عناصر نظریه REBT، یعنی A، B و C را داشتند، برای بررسی در نظر گرفته شد. یافته‌ها: از میان داستان‌های بررسی‌شده، حدود 38درصد آنها تا مرحله پیامدها (C) پیش رفته است، یعنی شخصیت داستان به‌واسطه باور عقلانی یا غیرعقلانی پیامد سالم و سودمند یا پیامد ناسالم و ناسودمندی را تجربه کرده است. در چنین داستان‌هایی کودک با دیدن پیامد یا خودش باید بتواند مرحله به‌چالش‌کشیدن باور غیرعقلانی(D) را آغاز کند یا کسانی‌که با کودک کار می‌کنند (مانند روان‌شناسان، کتابداران، والدین و...) در رسیدن به این مرحله به او کمک کنند. در نزدیک به 63درصد داستان‌ها، شخصیت آن پس از رخداد فعال‌ساز دوم (2A) است که به‌چالش‌کشیدن باور غیرعقلانی و باور عقلانی مؤثر (E) در او شکل گرفته است و در نهایت، پیامد سالم و سودمندی را تجربه می‌کند (2C). با خواندن این داستان‌ها کودکان از طریق همانندسازی با شخصیت داستان می‌توانند به باورهای غیرعقلانی خود پی‌ببرند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این پزوهش نشان داد که این داستان‌ها، با نشان‌ دادن باور غیرعقلانی و پیامد ناسودمند یا تغییر در باور، می‌توانند ابزار توانمندی برای کتاب‌درمانی و تحول شناختی در کودکان در نظر گرفته شوند. تولیدکنندگان داستان کودک و روان‌شناسان، کتابداران و والدین می‌توانند از پیشنهادهای کاربردی این پژوهش بهره گیرند.

نویسندگان

بهار قادری

دانشگاه فردوسی مشهد

مهری پریرخ

دانشگاه فردوسی مشهد

زهره سپهری شاملو

دانشگاه فردوسی مشهد

رحمت الله فتاحی

دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابوالقاسمی، شهنام (1386). روان شناسی رشد (با تأکید بر بهداشت ...
  • امین‌دهقان، نسرین؛ پریرخ، مهری (1382). تحلیل محتوای کتاب‌های داستانی مناسب ...
  • بانکی، یاسمن؛ امیری، شعله؛ و اسعدی، سمانه (1388). اثربخشی کتاب‌درمانی ...
  • پریرخ، مهری؛ ناصری، زهرا (1390). بررسی میزان تأثیر برنامه‌های کتاب‌درمانی ...
  • رازپوش، شهلا (1357). بررسی مفاهیم اجتماعی در کتابهای مناسب کودکان ...
  • رجب‌پور‌فرخانی، سمیه؛ جهانشاهی، فاطمه (1390). اثربخشی قصه‌درمانی در کاهش اختلال ...
  • سیف، سوسن؛ کدیور، پروین؛ کرمی نوری، رضا؛ و لطف‌آبادی، حسین ...
  • صنعت‌نگار، سارا؛ حسن‌آبادی، حسین؛ و اصغری‌نکاح، محسن (1382). بررسی اثربخشی ...
  • قزل‌ایاغ، ثریا (1394). ادبیات کودکان و نوجوانان و ترویج خواندن ...
  • Akinola, A. N. (2014). Bibliotherapy as an alternative approach to ...
  • Bernard, M. E., Ellis, A., & Terjesen, M. (2006). Rational-emotive ...
  • Betzalel, N., & Shechtman, Z. (2010). Bibliotherapy Treatment for children ...
  • Chi, H. (2001). The change process research in REBT-oriented bibliotherapy ...
  • Corsini, R., J., & Wedding, D. (2014). Current psychotherapies (10th ...
  • David, D. (2014). The empirical status of rational emotive behavior ...
  • Digiuseppe, R., & Bernard, M. E. (2006). REBT assessment and ...
  • Dirks, K.-L. (2010). Bibliotherapy for the inclusive elementary classroom (Master’s ...
  • Dryden, W. (2010). What is rational emotive behaviour therapy (REBT)?: ...
  • Dryden, W., & Branch, R. (2008). Fundamentals of rational emotive ...
  • Dryden, W., & Neenan, M. (2004). The rational emotive behavioural ...
  • Ellis, A. (1999). Rational emotive behavior therapy and cognitive behavior ...
  • Ellis, A. (2002). Rational emotive behavior therapy. In Encyclopedia of ...
  • Ellis, A., & Dryden, W. (2007). The practice of rational ...
  • Foss, E. (2009). Bibliotherapy: Helping children cope with emotional and ...
  • Iaquinta, A., & Hipsky, S. (2006). Practical bibliotherapy strategies for ...
  • Jackson, M. N. M. (2006). Bibliotherapy revisited: Issues in classroom ...
  • Knaus, W. J. (1974). Rational emotive education: a manual for ...
  • Lewis, K. M., Amatya, K., Coffman, M. F., & Ollendick, ...
  • Malouff, J. M., Noble, W., Schutte, N. S., & Bhullar, ...
  • Moldovan, R., Cobeanu, O., & David, D. (2013). Cognitive bibliotherapy ...
  • Paparoussi, M., Andreou, E., & Gkouni, V. (2011). Approaching children's ...
  • Pardeck, J. T., & Markward, M. J. (1995). Bibliotherapy: Using ...
  • Piercy, B. A. (1996). A content analysis and historical comparison ...
  • Randolph, J. J. (2005). Free-marginal multirater kappa (multirater κfree): An ...
  • Sullivan, A. K., & Strang, H. R. (2002). Bibliotherapy in ...
  • Tabar, P. (2016). Bibliotherapy: Promoting social and emotional development (Thesis). ...
  • نمایش کامل مراجع